Một số nội dung chính của Dự thảo Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam trong giai đoạn mới

|

Một số nội dung chính của Dự thảo Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam trong giai đoạn mới

Ngày 18/10/2011, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Đây là văn bản Chiến lược phát triển đầu tiên của Th??ng kê Việt Nam, được xây dựng một cách công phu, bài bản và khoa học với sự hỗ trợ kỹ thuật của các tổ chức quốc tế (PARIS21, UNDP, WB, UNFPA). Thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, trong 10 năm qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Th??ng kê) đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tích cực triển khai thực hiện Chiến lược phát triển Th??ng kê và đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần nâng cao năng lực, vị thế của Ngành.

Bên cạnh những thành công, phát triển Th??ng kê Việt Nam cũng còn một số hạn chế trong việc công bố, phổ biến thông tin th??ng kê; phương pháp, tiêu chuẩn, quy trình th??ng kê chưa được hoàn thiện và áp dụng một cách hệ thống theo chuẩn quốc tế; việc tư liệu hóa, số hóa các hoạt động th??ng kê còn bất cập.

Trong thời gian tới, Th??ng kê Việt Nam đối mặt trước những thách thức lớn: Nhu cầu thông tin th??ng kê ngày càng tăng của xã hội; ngân sách cho hoạt động th??ng kê ngày càng giảm; yêu cầu ngày càng cao về trình độ, kỹ năng, tính chuyên nghiệp của người làm th??ng kê; thói quen, ngại đổi mới, thỏa mãn, thiếu tính kế thừa để phát triển của một bộ phận không nhỏ công chức th??ng kê; thiếu kiến thức th??ng kê cơ bản đối với người làm công tác th??ng kê ở Bộ, ngành ở trung ương, sở ngành ở địa phương; chưa hình thành được đội ngũ công chức giỏi/chuyên sâu ở một số lĩnh vực; sự phát triển của th??ng kê ngoài th??ng kê nhà nước...

Tất cả những hạn chế và thách thức nói trên đặt ra yêu cầu cho việc xây dựng Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 phải phù hợp với xu hướng phát triển của th??ng kê thế giới và thực tiễn phát triển đất nước trong giai đoạn mới, đặc biệt trong bối cảnh cộng đồng th??ng kê quốc tế đang có nhiều biến đổi: Vai trò của th??ng kê đối với hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng ngày càng được tin tưởng và nâng cao với các khẳng định: Dữ liệu tốt hơn cho cuộc sống tốt hơn, dữ liệu tốt hơn cho chính sách tốt hơn, dữ liệu tốt hơn để đưa ra quyết định tốt hơn; sự xuất hiện của phương pháp tiếp cận mới để phát triển năng lực th??ng kê (PARIS21); xu hướng hiện đại hóa th??ng kê chính thức (UNSD); cách mạng dữ liệu cho phát triển bền vững…

Bên cạnh đó, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030 với các nội dung mấu chốt của giai đoạn 2021-2025 là thực thi chính sách; giai đoạn 2025-2030 là khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là đột phá chiến lược. Đây cũng là thời gian kết thúc chu kỳ thực hiện Chiến lược phát triển Th??ng kê đầu tiên của Việt Nam và chuyển sang chu kỳ Chiến lược phát triển mới: Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045 (Chiến lược giai đoạn 2021-2030).

Ngày 13 tháng 7 năm 2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Quyết định số 1122/QĐ-TCTK về Kế hoạch tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2030; xây dựng Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Lãnh đạo Tổng cục Th??ng kê, các đơn vị trong toàn Ngành đang tích cực triển khai các hoạt động như: Ban hành Quyết định số 1251/QĐ-TCTK ngày 06/8/2020 về Kế hoạch tổng kết của Tổng cục Th??ng kê thực hiện Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2030; xây dựng Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; thành lập Tổ công tác xây dựng Chiến lược giai đoạn 2021-2030; phân công nghiên cứu các định hướng quan trọng của Ngành; tổ chức tham vấn, hội thảo về định hướng phát triển th??ng kê trong tương lai… Đến nay, các báo cáo tổng kết của các đơn vị thuộc Tổng cục Th??ng kê, các Bộ, ngành và địa phương đã và đang được gửi về Tổng cục Th??ng kê (Viện Khoa học Th??ng kê đầu mối thu thập tổng hợp). Khung Chiến lược giai đoạn 2021-2030 đã hình thành và hiện đang được gấp rút hoàn thiện với một số nội dung cơ bản như sau:
  • Sứ mệnh: Điều phối, thu thập, biên soạn, phân tích và phổ biến các số liệu th??ng kê chính thức có chất lượng cao nhằm hỗ trợ việc ra quyết định đúng đắn của Chính phủ, doanh nghiệp và người dùng tin trong nước và quốc tế.
  • Tầm nhìn: Th??ng kê Việt Nam trở thành tổ chức th??ng kê hiện đại vào năm 2045.
  • Giá trị cốt lõi: “Độc lập, minh bạch, chính trực, bảo mật, chất lượng, khả năng tiếp cận và định hướng người dùng thông tin th??ng kê”.
  • Mục tiêu tổng quát: Th??ng kê Việt Nam tiếp tục đổi mới, phát triển nhanh, bền vững theo hướng hiện đại để đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng thông tin ngày càng tăng của xã hội.
  • Mục tiêu cụ thể:
Mục tiêu 1: Bộ tiêu chuẩn th??ng kê Việt Nam được xây dựng, hoàn thiện, áp dụng theo chuẩn quốc tế;
Mục tiêu 2: Hệ thống quy trình th??ng kê Việt Nam được xây dựng, hoàn thiện và áp dụng; công nghệ mới được áp dụng tối đa trong các hoạt động th??ng kê;

Mục tiêu 3: Tư liệu hóa và số hóa các hoạt động th??ng kê;

Mục tiêu 4: Nguồn dữ liệu mới được khai thác để sản xuất số liệu th??ng kê nhà nước; Mục tiêu 5: Hiện đại hóa hoạt động phổ biến thông tin th??ng kê.

- Chương trình hành động

Chương trình hành động số 1: Nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện, áp dụng phương pháp, tiêu chuẩn th??ng kê Việt Nam theo chuẩn quốc tế.
  • Mục đích: Thực hiện tốt chương trình hành động này, đến năm 2030 sẽ đạt được mục tiêu 1 của Chiến lược giai đoạn 2021-2030.
  • Hoạt động chính: Rà soát, đánh giá phương pháp, tiêu chuẩn th??ng kê của từng lĩnh vực th??ng kê; nghiên cứu phương pháp, tiêu chuẩn th??ng kê quốc tế và th??ng kê ASEAN; xây dựng, hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành bộ tiêu chuẩn th??ng kê Việt Nam theo chuẩn quốc tế; tuyên truyền, phổ biến, đào tạo và hướng dẫn áp dụng bộ tiêu chuẩn th??ng kê Việt Nam; kiểm tra, đánh giá và báo cáo kết quả áp dụng bộ tiêu chuẩn th??ng kê Việt Nam.
Chương trình hành động số 2: Nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện, áp dụng các quy trình th??ng kê theo chuẩn quốc tế.
  • Mục đích: Thực hiện tốt chương trình hành động này, đến năm 2030 sẽ đạt được mục tiêu 2 của Chiến lược giai đoạn 2021-2030.
  • Hoạt động chính: Rà soát, đánh giá các quy trình th??ng kê của Th??ng kê Việt Nam; nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện, ban hành và áp dụng bộ quy trình tác nghiệp th??ng kê theo GSBPM5.1; kiểm tra, đánh giá và báo cáo kết quả áp dụng các quy trình tác nghiệp th??ng kê.
Chương trình hành động số 3: Hiện đại hóa công nghệ sử dụng trong lĩnh vực th??ng kê.
  • Mục đích: Thực hiện tốt chương trình hành động này, đến năm 2030 sẽ đạt được mục tiêu 3 của Chiến lược giai đoạn 2021-2030.
  • Hoạt động chính: Công nghệ mới, hiện đại được áp dụng trong hoạt động th??ng kê (thu thập, xử lý, phân tích, phổ biến, lưu trữ, đánh giá); sử dụng các kỹ thuật th??ng kê mới, hiện đại.
Chương trình hành động số 4: Khai thác, sử dụng nguồn dữ liệu mới, dữ liệu mở để sản xuất số liệu th??ng kê nhà nước (dữ liệu hành chính, dữ liệu lớn,…).
  • Mục đích: Thực hiện tốt chương trình hành động này, đến năm 2030 sẽ đạt được mục tiêu 3 của Chiến lược giai đoạn 2021-2030.
  • Hoạt động chính: Khai thác sử dụng nguồn dữ liệu từ hồ sơ hành chính phục vụ mục đích th??ng kê; khai thác nguồn dữ liệu lớn để sản xuất số liệu th??ng kê; nghiên cứu, xây dựng hệ sinh thái dữ liệu th??ng kê.
Chương trình hành động số 5: Tiếp tục đổi mới cơ cấu tổ chức và phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa Th??ng kê Việt Nam.
  • Mục đích: Phục vụ tất cả các mục tiêu của Chiến lược giai đoạn 2021-2030.
  • Hoạt động chính: Đổi mới cơ cấu tổ chức th??ng kê theo hướng hiện đại; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
- Giải pháp chính

Giải pháp về thể chế: Đảm bảo tính độc lập của cơ quan th??ng kê quốc gia; thành lập Hội đồng th??ng kê quốc gia; đổi mới cơ cấu tổ chức theo hướng tinh giản; tăng cường vị thế của Th??ng kê Việt Nam.

Giải pháp về ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin và truyền thông: Hiện đại hóa trong thu thập dữ liệu; tăng cường sử dụng nguồn dữ liệu từ hồ sơ hành chính, dữ liệu lớn để thay thế nguồn dữ liệu điều tra/tổng điều tra th??ng kê; sử dụng tối đa 8 cơ sở dữ liệu quy định trong Luật Th??ng kê; xây dựng hệ sinh thái dữ liệu.

Giải pháp về nguồn lực: Xây dựng văn hóa học tập (học tập hệ thống, liên tục, hiệu quả); hình thành, sử dụng hiệu quả lực lượng nòng cốt ở một số lĩnh vực th??ng kê; thành lập một số ban chỉ đạo, tổ công tác về tiêu chuẩn và quy trình th??ng kê; tư liệu hóa và chuyển đổi số các hoạt động th??ng kê; huy động các nguồn kinh phí để thực hiện các hoạt động th??ng kê.

Hợp tác quốc tế: Duy trì và phát triển quan hệ song phương, đa phương; tham gia đóng góp, sử dụng sản phẩm của các nhóm công tác toàn cầu của th??ng kê Liên hợp quốc…

Chiến lược phát triển Th??ng kê Việt Nam là văn bản quan trọng, có vai trò định hướng cho Th??ng kê Việt Nam phát triển trong giai đoạn tiếp theo, chính vì vậy, đòi hỏi sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo các Bộ, ngành, lãnh đạo Tổng cục Th??ng kê, các đơn vị và sự chung tay nghiên cứu, đóng góp ý kiến của tất cả công chức, viên chức trong ngành Th??ng kê để Chiến lược phù hợp, hiệu quả và khả thi./.

 
(Nguồn: Viện Khoa học Th??ng kê)

Trang web giải trí trực tuyến EVO